Đổi mới phương pháp dạy học từ hình thức sân khấu hoá tác phẩm văn học
Thứ Ba, 26/03/2024 07:34 GMT+7
Lượt xem: 333
Với phương châm tích cực đổi mới phương pháp giảng dạy
gắn với nhu cầu thực tế của học sinh, vừa qua, Tổ Ngữ văn Trường THPT Thới Bình
tổ chức ngoại khóa “sân khấu hóa các tác
phẩm văn học dân gian”
Sân khấu hóa tác phẩm Văn học dân gian là một chuyên
đề nằm trong môn Ngữ văn 10, Chương trình Giáo dục phổ thông 2018. Tổ chức
ngoại khóa “sân khấu hóa các tác phẩm
văn học dân gian”không chỉ là một dự án phục vụ cho việc dạy và học môn Ngữ văn
mà còn hướng đến chuyện rèn luyện các kỹ năng tổ chức sự kiện, làm việc nhóm…
cho học sinh. Tham gia hoạt động này, học sinh của từng lớp được lựa chọn những
tác phẩm ngữ văn, trích đoạn văn học trong chương trình giảng dạy để nghiên
cứu, chuyển thể sang hình thức sân khấu hóa. Thông qua hình thức trình diễn,
các tác phẩm văn học dường như sống động và hấp dẫn hơn so với những giờ giảng
trên lớp. Các em học sinh được dành thời gian nghiên cứu về đặc điểm, tính cách
nhân vật, từ đó “nhập vai” sao cho sát nhất với nội dung của tác phẩm văn học.
Cô giáo Nguyễn Bích Thuỳ, Phó tổ trưởng tổ chuyên môn
Ngữ văn giáo viên trường THPT Thới Bình cho biết: “Đây là một hình thức mới
trong thực hiện định hướng dạy học phát triển năng lực của học sinh. Thông qua
hình thức sân khấu hóa đã đưa những tác phẩm ngữ văn, trích đoạn văn học đến
gần hơn với các em học sinh; giúp các em có thể đồng sáng tạo với nhà văn và
tạo ra sân chơi bổ ích cho các em học sinh; làm cho những tiết học văn thú vị,
hấp dẫn hơn rất nhiều”.
Theo cô Thuỳ, phương pháp này giúp học sinh chủ động
tiếp cận văn bản, thâm nhập vào thế giới của tác phẩm để cảm nhận về các nhân
vật và chi tiết trong tác phẩm sau đó tái hiện trên sân khấu lớp học. Ngoài ra
học sinh còn được tự mình sáng tạo trong cách diễn xuất làm sao để diễn tả được
sâu sắc tính cách, nội tâm của nhân vật mình đóng vai. Với những học sinh không
tham gia diễn xuất cũng cần đọc văn bản thật kĩ và cảm nhận về nhân vật trong
tác phẩm để đối chiếu với hình ảnh nhân vật được tái hiện trên sân khấu lớp học
và đưa ra nhận xét của mình. Từ đó, các tiết học ngoại khóa theo hình thức sân
khấu đã thực sự tạo được hứng thú cho đại đa số học sinh để các em học tập có
hiệu quả. Phương pháp học này cũng góp phần xây dựng ở các bạn học sinh thói
quen đọc sách đề hiểu tác phẩm nhiều hơn.
Trích đoạn trong tác phẩm "Bác Ba Phi"
Cô Lê Minh Huệ, phó hiệu trưởng Trường THPT Thới Bình
cho biết “Để việc “sân khấu hóa các tác phẩm văn học” có hiệu quả thiết thực, nhà
trường đã phát huy tối đa vai trò, trách nhiệm của đội ngũ giáo viên Ngữ văn.
Các thầy cô đóng vai trò cốt lõi trong xác định mục đích, nội dung và phương
pháp; xác định cách thức sân khấu hóa (kịch, hát, múa); lựa chọn tác phẩm, xác
định phân đoạn và nhân vật rồi dự kiến kế hoạch. Việc lựa chọn tác phẩm ngữ
văn, trích đoạn văn học để đưa lên sân khấu cần có sự chọn lọc để bảo đảm tính
giáo dục, phù hợp với tâm lý lứa tuổi học sinh; và nhất là hạn chế những
tình huống “nhạy cảm”, những chi tiết có nguy cơ hiểu lệch lạc, hiểu không
đúng... Sau khi được phê duyệt, giáo viên cùng học trò tổ chức thực hiện trên
cơ sở thực tế của lớp, chọn cách làm phù hợp, tránh lãng phí thời gian, công
sức, chi phí. Tổ chức các buổi học ngoại khóa sân khấu hóa tác phẩm ngữ văn
cũng được thực hiện có chọn lọc, tránh làm theo phong trào, dàn trải.
Thực tế cho thấy, quá trình nhập vai vào nhân vật, các
em học sinh cũng gặp không ít khó khăn, đôi khi còn có sự mâu thuẫn giữa tính
cách của học sinh với tính cách của nhân vật; điều này thường làm cho các em
không hiểu hết được đặc điểm của nhân vật. Khi đó, học sinh sẽ trao đổi, thảo
luận với giáo viên. Quá trình này cũng giúp các em hiểu rõ hơn về nhân vật của
mình tái hiện, đây cũng là một lần khắc sâu kiến thức rất hiệu quả. Cùng với
đó, phương pháp “sân khấu hóa tác phẩm văn học” cũng làm tăng tính đoàn kết và
hợp tác giúp đỡ lẫn nhau trong học tập. Các em biết tự phân công nhiệm vụ, có
trách nhiệm với mỗi phần việc được giao; từ đó hình thành thói quen làm việc
theo nhóm.
Tác giả: Hà Quế